Plan içinde plan, oyun içinde oyun.
Doların bir anda çakılmasıyla birlikte dünyanın bütün ekonomistleri bile ne olduğunu anlayamadı.
Herkes aynı soruyu soruyor, “Madem olabiliyordu, hükümet neden bu hamleyi daha önce yapmadı?”
Peki, aslında planlanan neydi ve nasıl oldu?
Hamle üstüne hamle.
Geçtiğimiz gün kurun yükselmesi ve akabinde asgari ücret toplantısı yapılırken gözden kaçan çok önemli bir ayrıntı vardı. Devlet eli ile çok büyük bir oyun sahneleniyordu.
Herkes şimdi diyecek ki ne var bunda? Ne oyunu? Sadece askeri ücret görüşülüyor. Çoğu vatandaş bu toplantılardan her zaman olduğu gibi normal bir sonuç çıkacak beklentisi içindeydi. Ama dikkat edilmesi gereken bir zamanlama vardı. Çok iyi organize edilmiş bir zamanlama. Büyük bir tokat atmaya hazırlanan bir organizasyon ve zamanlama.
Şimdi burada yazdıklarıma çoğunuzun yok artık diyeceğine eminim.
Şimdi o yaşananlara geri dönerek başlayalım.
12 Kasım 2021
Türkmenistan ziyareti dönüşünde uçağına aldığı gazetecilerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, son günlerdeki kur hareketlerinin iktisadi temelinin bulunmadığını söyledi. “Ben hiçbir zaman faizin yükseltilmesini savunmadım, savunmuyorum ve savunmayacağım. Bundan asla taviz veremem ve vermeyeceğim” Konuşmanın devamında da;
ASGARİ ÜCRET TARTIŞMASI: “KİMSE MAĞDUR OLMAYACAK”
“Görüşmelerin akışına göre inşallah biz de kararımızı hayırlısıyla vereceğiz. Asgari ücret arttı diye işçi çıkarma gibi bir durumla karşılaşacağımızı da zannetmiyorum. Biz alt gelir grupları başta olmak üzere milletimizin bütün kesimlerinin hayat şartlarını iyileştirmek için mücadele ediyoruz. İstenmeyen durumların oluşmasını engellemek için elimizdeki araçları kullanırız. Kimsenin mağdur olmasına müsaade etmeyiz.”
Erdoğan, faiz konusunda konuşurken o alışıldık tavrını sürdürüyordu. Sanki dolar 20tl olsa bile umurunda değilmiş gibi.
Kur biraz yatay bir seyirle 10TL bandında hareket ederken bu konuşma üzerine hareketlenmeye başlamıştı.
https://www.birgun.net/haber/erdogan-faiz-konusunda-net-asla-taviz-veremem-ve-vermeyecegim-367463
23 Kasım 2021
Üstünden henüz birkaç gün geçmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrası düşük faiz politikalarında kararlı olduklarını yineledi. Erdoğan düşük faizle ilişkin, “Bu politika ile biz ne yaptığımızı ne için yaptığımızı, nasıl yaptığımızı hangi risklerle karşı karşıya bulunduğumuzu, sonunda ne elde edeceğimizi gayet iyi biliyoruz” derken, süreci “ekonomik kurtuluş savaşı” olarak nitelemişti.
Erdoğan’ın bu açıklamalarının ardından dolar/TL salı günü %3’ten fazla yükselişle 11,75TL’in üzerine çıkıp rekor kırarken, Türk lirası gelişen ülke para birimleri arasında en fazla değer kaybeden para birimi olmuştu.
Eğer siz Cumhurbaşkanı olsanız döviz kritik bir seviyedeyken ve zaten faizi düşürmüşken, 12’lere kadar çıkmış dolar kurunun ne olacağı belirsiz iken, ateşe körükle gider gibi, tekrar çıkıp “ben faizleri ne yaparsanız yapın düşüreceğim” der misiniz? Ama Erdoğan durmadı ve dedi.
26 Kasım 2021
Bu sefer, İzmir’de katıldığı açılış töreninde faizlerin daha da düşürüleceğini söyledi.
Erdoğan, “Bay Kemal, diyor ki kanun çıkarın faizleri yüzde 1’e indirin. Ya bir gün geliyor bunu söylüyorsun, ardından da diyorsun ki faizleri yükseltin, yemezler. Bu faizler düşecek, düşecek. Biz yüksek faize halkımızı ezdirmeyeceği” dedi.
Erdoğan’ın konuşması öncesinde saat 17.13’de 12,38 liradan işlem gören dolar, Erdoğan’ın açıklamasının ardından saat 17.16’da 12,62 liraya kadar yükselmişti.
Erdoğan durmak bilmiyor ve her konuşmasında döviz üzerindeki baskıyı arttıracak söylemlerle yangına körükle gidiyordu.
30 Kasım 2021
Erdoğan, canlı yayında katıldığı bir programda, “Faiz sebep, enflasyon neticedir. Faizi şu anda düşürüyoruz ve enflasyonun da inşallah düştüğünü hep birlikte göreceğiz” açıklaması yaptı.
Bu konuşma akabinde piyasadan tepki gecikmedi. Gün içinde de yükselişte olan dolar/TL kuru, bu açıklamalar sonrası yeni bir rekor kırarak 13,69 seviyesini görmüştü.
https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-59484624
1 Aralık 2021 Asgari ücret 1. toplantı
Bu arada çok yükselmiş olan kurla beraber aynı zamana denk getirilen asgari ücret görüşmeleri de başlıyordu.
1 Aralık tarihinde İş insanları işçi temsilcileri ile masaya oturuyordu. TÜSİAD‘ın bağlı olduğu fabrikalar yani TİSK ve İşçileri temsil eden TÜRK-İŞ temsilcileriyle ilk toplantı yapılıyordu.
TİSK ilk toplantıda 3100TL gibi komik bir rakam önerince işçi temsilcileri anketlerin yapıldığını ve halkın beklentisinin 4000TL’nin üzerinde olduğunu açıkladı.
Ama toplantıdan bir sonuç çıkmamıştı.
https://www.sondakika.com/ekonomi/haber-isveren-3100-tl-asgari-ucret-onerdi-turk-is-14586806/
7 Aralık 2021 Asgari ücret 2. Toplantı
Türk-İş, TİSK ve hükümet kanadından oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ikinci toplantısını gerçekleştirmek için bir araya geldi. Toplantının ev sahibi olan Türk-İş’in Genel Başkanı Ergün Atalay, “Resmi bir rakam söylememeye gayret ediyoruz. Ama kamuoyunda oluşan rakamlar ortada. Bu rakamların altında bir rakama onay vermemiz mümkün değil” açıklamalarında bulundu.
Ama işverenler eski usule göre asgari ücret hesaplaması yaparak hala 3100TL’de diretiyorlardı.
Bu toplantıdan da bir sonuç çıkmamıştı.
9 Aralık 2021 Asgari ücret 3. Toplantı
İşçi, İşveren ve Hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit komisyonu 3. Kez bir araya geldi.
Toplantıda yine bir mutabakat çıkmamıştı. İşçi temsilcisi Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat “asgari ücret görüşmelerine, yaşanılan ekonomik süreçlerin dikkate alındığı, asgari ücretlilerin sıkıntıların giderilebileceği bir rakam belirleme ümidiyle başladıklarını söyledi.”
Irgat, “İşverenlerle aynı noktada değiliz. İşveren kesimiyle uyuşmazlıklarımızı maalesef şu anda gideremedik. Dolayısıyla Komisyonun sağlıklı bir karar vermesi söz konusu olamadı. Türk-İş’in 3 bin 900 lira gibi bir talebi olmamıştır. Bu rakam kasım ayında bir kişinin yaşam maliyetidir.” diye konuştu.
Dolayısı ile Patronlar direniyordu. Toplantı 4. Tura kalmıştı.
13 Aralık 2021
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kamu bankalarının genel müdürleri ve TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile bir araya geldi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de toplantıda hazır bulundu. Toplantı saat 15:00 da başladı.
Bu toplantı ardından dolar tekrar hareketlendi ve sırasıyla 13 seviyelerinden 15,6 seviyelerine kadar çıktı.
Buradan sonra da 16 kasımda yapılacak asgari ücret tespit toplantısına kadar yükselmeye devam etmişti.
16 Aralık 2021 Asgari ücret 4. Toplantı
Asgari ücret 2022 zam oranı için Asgari Ücret Tespit Komisyonu 4. kez bir araya geldi. Dolar 16TL‘ ye dayanmıştı. İşçi temsilcileri Dolar Kurunun ne kadar yüksek olduğunu, ciddi bir zam yapılması gerektiğini söylüyorlardı.
İşverenlerin de doğal olarak konuşacakları hiçbir şey yoktu. Zaten burada verecekleri zammı dolar kurundan kat ve kat geri alacaklardı ve 4253TL de mutabık kalmışlardı.
Yeni asgari ücreti Erdoğan kameralar karşısında açıklamıştı. Bu yapılan oran tarihin en yüksek oranıydı. İşverenler bu rakama razı edilmişti.
İşçi her ne kadar enflasyon artsa da doğal olarak sevinme duygusuna kapılıyor ama kafasında hep soru işareti DOLAR NE OLACAK?
Doların bu denli yükselmesi, ülkede bir kriz havası esmesi tabi ki de muhalefetin işine yarıyordu. Bunu fırsata çevirmek isteyen Kemal Kılıçdaroğlu TÜSİAD ile gizli bir görüşme yapmıştı.
17 Aralık 2021
Kemal Kılıçdaroğlu doların yükselmesi ile ülkede kaosun çıkacağından emin bir şekilde TÜSİAD ile görüşmesi akabinde, TÜSİAD tarafından da sert bir açıklama geldi.
“Iktisat bilimi kurallarına hızla dönülmeli”
https://www.ensonhaber.com/ekonomi/tusiaddan-ekonomi-yonetimine-cagri
Artık fitil ateşlenmişti. Dolar tırmanmaya devam ediyor millet isyan ediyordu. Mazota benzine zam geliyordu. Fırsatçılar tamamen yoldan çıkmıştı.
19 Aralık 2021
Bu tehlikeli artışa rağmen Cumhurbaşkanı Erdoğan çıkıyor. TÜSİAD’a dümdüz gidiyordu.
“Sizin gücünüz bize yetmez”
“Fiyat artışlarının insanlarımızın günlük hayatları üzerinde açtığı sıkıntıyı elbette biliyoruz. Ama vesayete, terör örgütlerine, darbecilere nasıl direndiysek bunlara karşı da direneceğiz. Ey TÜSİAD ve yavruları sizlere sesleniyorum. Siz tek göreviniz var yatırım, üretim, istihdam, büyüme. Siz bunu konuda ne yapıyorsunuz? Kalkıp hükümete saldırmanın farklı versiyonlarını aramayın. Bizimle mücadele edemezsiniz. Sizin cinsinizi de cibiliyetinizi de iyi biliyorum. Sizin derdiniz başka, bizim ki bambaşka. Bu millet bu fırsatı size vermeyecek. Dün millet olarak kendi canımız pahasına istikbalimizi korumuştuk, bugün de aynısını yapacağız.”
Bu konuşmadan sonra ise ortalık yangın yerine dönüyor ve dolar 17’leri 18’leri görmüştü. Artık millet tamamen umudunu kesmişti.
https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/erdogan-tusiadi-hedef-aldi-1893996
20 Aralık 2021
O malum kabine toplantısı sonrası Erdoğan açıklama yaptı ve yeni bir finansal araç açıkladı. Erdoğan’ın bu açıklaması sonrası Dolar çatır çatır düşmeye başladı. 10TL’leri gören dolar yüzünden ortalık kan revan olmuştu.
Muhalif yayın organları olanlara inanamıyor yayın üzerine yayınlar yapılıyordu. Hatta ünlü İngiliz ekonomist Timothy Ash bile “Ben kariyerim boyunca böyle bir şey görmedim” diyerek şaşkınlığını dile getiriyordu.
Evet arkadaşlar,
Eğer devlet sessiz kalıyorsa milleti isyan noktasına kadar geliyorsa birilerine tokat atılacak demektir. Bu kadar açık ve net. Dolar düşmeye başladıktan sonra tabi bu düşüş esnasında spikerlerden tutun analistlerine, yazarlarına, ekonomistlerine varıncaya kadar hepsi bir şoka girmişti. Hatta yabancı basınlarda bile gündem flaş haber olarak veriliyordu. Çünkü finans piyasasında dünya şu anda yanarken böyle bir şey akıl edip de yapabilmek, gerçekten cesaret ve akıl ister.
Şimdi dolar düştü ama asıl oyunun anlatalım.
Dolar anormal bir şekilde çıkıyor, Cumhurbaşkanı Kongre’den açılışı Afrika ziyaretinden BAE ziyaretine varıncaya kadar ziyaretlerine devam ediyordu. Görüşmeler yapıyordu. Gündeminde ise dolar yoktu.
Hükümet iktidarını kaybetme pahasına doları yükseltiyordu. Asgari ücret komisyonu toplandığında, Hükümet çaresiz olarak “dolar çıktı, yapacak bir şey yok düşüremiyoruz, Merkez Bankamız tam 5 kez müdahale etti ama yine durduramıyoruz. Onun için asgari ücreti 4250 TL ye çıkartacağız” dedi.
Bu arada küresel gücün iç aparatları ellerine oluşturmaya başlamıştı. “Tamam, asgari ücreti 4250 lira verelim hiç sorun değil zaten piyasayı kilitlemişiz. Merkez bankası durmadan müdahale ediyor ama doları düşüremiyor. Demek ki bizde yeteri kadar güç var istediğimizi yaptıracağız askeri ücret diye bu parayı verelim ve zayıflayıp itibar kaybeden devleti yıkma işine devam edelim.”
Tam da bunu düşündükleri esnada ava giderken avlandıklarını farkına bile varamadılar.
Hükümet kendi iktidarını bile riske ederek küresel yapıya ben güçsüzüm dolar sürüyorum ama düşmüyor görüntüsünü ispatlı olarak ortaya koydu. Doları 18 liralara kadar çıkartırdı. Asgari ücreti 4250TL yaptırdı, arkadan da tokadını vurdu ve bir anda döviz yüzde 50 değer kaybederek 11’ler bandına geriledi.
Oysa dolar 8 ve 9 liralar bandındayken yılbaşında Asgari ücret komisyonu toplansaydı yapılacak zam en fazla 250 lira civarı olacaktı.
Şimdi buradan soruyorum. Tüm bu planı işleten devlet aklı zincir marketlere dolar düştü. Her şeyden indirim bekliyoruz derken, aynı indirimi ASGARİ ÜCRETTEN de bekliyor muyuz?
Piyasadan doları çeken küresel yapıya cesaret verip kendini güçlü sanmasını sağlayıp, masada işçiye verecekleri parayı arttırıp arkadan da tokatı vurup doları aşağıya çekerek ellerindeki doları patlatmak diye buna denir.
Zaten o küresel yapının küçük aparatları olan spikerlere Durmuş Yılmaz’a ve diğerlerine baktığınızda ağlamaktan bile beter olduklarını görürsünüz. Kelli felli ekonomistlerin düştüğü durumu saymıyorum bile.
Ya devlet başa ya kuzgun leşe.
Kalın sağlıcakla.
Yorum
Ya devlet başa Ya kuzgun leşe
hala dolar alacağım diyen hainler, devlet böyle öper
18 den sat 11 den topla. devlet akıllı
reis böyle mali elinize verir
Küresel oyunlara devlet geçit vermez
Amma uydurmuşsun, Reis bildiğin cortladı
Şimdi ne boş yaptın madem herşey çok iyi ülke başarılı yönetiliyor, neden domates 15 tl neden ev kiraları 4000 tl neden benzin 20 tl neden araba fiyatları uçuk ve en önemlisi neden hala asgeri ücret açlık sınırının altında ben size söyleyeyim ülkenin parasını sizin savunduğunuz insanlar yerken sizi de böyle kandırıyolar, siz devam edin ah atam olucakta vericek ağzınıza haşmetlisini vatan hainkeri sizi