Zengezur’da neler oluyor? Buradaki terör kamplarını hangi ülkeler destekliyor? Burada oluşan yeni yapı inşa edeceğimiz Zengezur koridorunu tehdit eder mi?
Azerbaycan, Karabağ’ı geri aldı, ancak çatışma sona ermedi. Bunun sona ermesini beklemek pek mantıklı değil gibi görünüyor. Nihayetinde, 30 yıl boyunca işgal altındaki topraklardan önce 44 günlük bir operasyonla ardından kalan teröristler, yapılan 24 saatlik bir operasyonla etkisiz hale getirildi. Tabii ki, emperyal Batı ve Ermenistan’ın bunu kabul etmeleri kolay olmayacak. Bu yüzden yeni kriz alanlarının oluşması olağan bir durum gibi görünüyor.
Ancak özellikle bir bölgedeki hareketlilik son derece tehlikeli bir boyuta ulaşıyor. Son dönemlerde burası gerçek anlamda çatışmanın merkezi haline geldi, Zengezur olarak adlandırılan bölge. Batı, burada Suriye’nin kuzeyindeki gibi bir terör koridoru oluşturma girişiminde bulunuyor. Bölgede 17 farklı noktada terör kampları inşa edildi, hatta geçenlerde Gucci’nin ünlü modeli Armine Harutyunyan Voma‘nın (Ermeni terör örgütü) kampında görüntülendi.
Ermenistan, özellikle Karabağ bölgesindeki Ermeni ayrılıkçılarının Rusya ve Batı’ya biraz fazla güvendi. Bu konuda haklı oldukları da söylenebilir. Düşünün, yakın geçmişe kadar bu ayrılıkçıların arkasında sadece Rusya vardı. Ancak şu anda, özellikle Amerika başta olmak üzere neredeyse tüm Batı, Ermeni ayrılıkçılara moral ve muhtemelen silah desteği sağlıyor. Üstelik Ermeni lobisinin kendi ülkelerinde serbestçe faaliyet göstermesine göz yumulması da ciddi bir destek olarak görülüyor.
İşte, Karabağ bölgesindeki ayrılıkçılar, bu desteği gördüklerinde aniden cesaretlendiler. Azerbaycan ile 2020’deki savaşta ciddi bir yenilgi yaşamışlardı ve bu travmanın izleri hala taze olabilir. Ancak yine de şanslarını denemeye başladılar. Azerbaycan’ın sınır bölgelerindeki askeri noktalara yönelik saldırılar düzenlemeye ve tacizlerde bulunmaya başladılar. Tacizler, zaman içinde artarak devam etti ve birkaç ay içinde binlerce taciz girişimi yaşandı. Bu tacizler Azerbaycan’ın sabrını zorladı ve, Azerbaycan harekete geçmek zorunda kaldı.
Dağlık Karabağ bölgesinde bir karşı-terör operasyonu başlatıldı ve hedefler net bir şekilde belirlenmişti. Bu hedeflere yönelik 24 saat içinde etkili operasyonlar gerçekleştirildi. Belirlenen askeri birimlerin tamamı hedef alındı ve bu süreçte 192 asker şehit verildi. Batı ve Rusya’nın desteklediği Ermenistan, 24 saat içinde diz çöktü. Ermeni silahlı gruplar, Karabağ’dan çekilmeyi kabul ettiler. Azerbaycan, Karabağ’da yaşayan Ermenilere gitmek zorunda olmadıklarını, kalabileceklerini belirtti. Ancak buna rağmen, bu bölgede yaşayan yaklaşık 120 bin Ermeni, otobüslerle Ermenistan’a geçmeyi tercih etti.
Peki sorun çözüldü mü?
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki mesele sona erdi mi? İşin Karabağ topraklarıyla alakalı olan kısmı evet bitti. Azerbaycan 30 yıldır hasretle beklediğimiz vatan topraklarını sınırlarımıza dahil etti. Ama Savaş bitmedi. Zaten her şeyden önce bir Barış anlaşması hala imzalanmadı.Bölgede sadece hakim olan bir ateşkes anlaşması var şu anda. Yani fiili anlamda Savaş hala devam ediyor. Tabii Ermenistan topyekün Azerbaycan’a saldırmaya cesaret edebilir mi derseniz zannetmiyorum. Ama şu an bölgede yeni bir tehdit oluşuyor. Ve o tehdidin adresi Zengezur. Karabağ bölgesinden göç eden Ermenilerin tamamı oradaki sivil yerleşimciler değildi.Onların arasında bölgeden kaçan yüzlerce hatta belki de binlerce terörist de vardı. Ve bunlar yani bu çete mensupları Zengezur’a getirildi. Ayrıca bu çete üyelerine çok ciddi takviye de yapıldı. Lübnan, Suriye, İran, ABD ve Fransa gibi ülkelerden yüzlerce terörist daha bu bölgeye taşındı. Zengezur bölgesinde 17 farklı noktada terör kampları oluşturdular.
Bu kamplarda, Karabağ bölgesinden gelen ayrılıkçılara, diğer bölgelerden gelen yeni teröristlere askeri eğitimler sunuyorlar. Bu eğitimler, doğada hayatta kalma yeteneklerini geliştirmekten bombalı sabotaj tekniklerine kadar çeşitli konuları içeriyor. Bu nedenle Zengezur, şu an tam anlamıyla bir terör merkezi haline gelmiştir. Eğitimlerin sadece Karabağ’daki deneyimli ayrılıkçı teröristler tarafından değil, aynı zamanda bölgeye götürülen PKK’lı teröristler tarafından da verildiğini belirtmek önemlidir. Ayrıca istihbarat, İran’dan 28 özel uzmanın eğitim faaliyetleri için getirildiğini doğrulamaktadır. Bununla birlikte, İngiltere, Sırbistan, Rusya, Fransa, Amerika ve hatta Danimarka gibi ülkelerden emekli askerlerin Zengezur’a getirildiği bilgisi de mevcuttur.
Bu durum, klasik bir senaryodur. Ancak küresel bir boyutta dikkat çekicidir. Bu ülkelerin, özellikle Kapan bölgesinde olmak üzere Zengezur’da konsolosluklar açmaya hazırlandıkları da belirtilmektedir. Şu an Zengezur’u, Suriye’nin kuzeyinde olduğu gibi bir terör koridoruna dönüştürmeye çalışmakta. Bu büyük terör oluşumunda batılı devletlerin rolü elbette büyüktür, çünkü bu koridorun açılmasını kesinlikle istememektedirler. Bu koridorun açılması, Türk dünyasının birleşmesinden kaynaklanan potansiyel bir tehdidi göstermektedir ve bu nedenle bu ülkeler büyük bir endişe taşımaktadır.
İran, aslında aynı endişeleri taşıyor. Bu nedenle bahsettiğim tüm ülkeler, Zengezur’daki terör oluşumlarına destek veriyorlar. Ancak onları harekete geçiren bir diğer etken de Ermeni lobisi. Batı’da Ermeni lobisi oldukça etkilidir, özellikle Fransa ve ABD gibi bazı ülkelerde milletvekilleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptirler ve bu etkiyi kullanarak devletleri aksiyon almaya yönlendiriyorlar. Ayrıca dezinformasyon konusunda da oldukça yeteneklidirler. Azerbaycan, Ermenilere “Karabağ’ı terk etmek zorunda değilsiniz.” derken, onlar batıda farklı bir propagandayı sürdürüyorlar. Propagandalarını genellikle Türklerin Ermenilere zulmettiği ve Müslümanların Hristiyanlara zulmettiği temaları üzerine kuruyorlar ve sürekli aynı yalanları anlatarak başarılı oluyorlar. Batıdaki dindarlar ve milliyetçiler bu şekilde kolayca manipüle edilebiliyor ve bu da devletler üzerinde ciddi bir kamuoyu baskısı oluşturabiliyor. Ayrıca, geçtiğimiz günlerde Ermeni model Armine Harutyunyan’ın terör örgütüne katıldığını ve Azerbaycan’a karşı savaşmak için silah eğitimi aldığını açıkladığı haberler gündeme gelmişti. Bu tür olaylar, Ermeni lobisinin amacı için kullanılıyor, böylece kurdukları terör örgütlerini meşrulaştırıyorlar ve bu örgütlerin ihtiyacı olan maddi desteği batıdan sağlayabiliyorlar.
Özellikle Voma’nın incelemesini yaptığınızda, atanmamış Wagner gibi bir özel askeri şirket gibi göründüğünü, ancak maddi olarak kaynak bulamadıklarını göreceksiniz. Bu nedenle internet üzerinden sürekli para toplamaya çalışıyorlar. Ermeni modelin bu örgüte katılması, bu para toplama reklamının bir parçası olarak kullanıyorlar.
Azerbaycan için Zengezur bölgesinde ciddi bir terör tehdidi oluşturacaktır. Bu dağlık bir bölge, hakimiyet kurmak elbette kolay değil. Bu teröristler, bu bölgede gerilla taktikleri kullanarak ciddi sorunlara neden olabilirler, aynı şekilde batının onlara verdiği büyük destekle birlikte. İşte Irak sınırını düşünün. Zorlu bir coğrafya, sürekli saklanan bir terörist grup, teröristlerin batı tarafından verilen büyük destekle birlikte ve sizin terörle mücadeleniz. Bu faktörler bir araya geldiğinde gerçekten ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Bu nedenle Azerbaycan’ın Zengezur bölgesine çok dikkat etmesi gerekiyor, bölgedeki hareketliliği sürekli olarak izlemesi gerekiyor. Çünkü oradaki tek terör örgütü Voma değil.
Bu terör koridorunun Azerbaycan’ın masada anlaştığı Zengezur koridorunu engelleyebilir mi?
Maalesef böyle bir potansiyel bulunmaktadır. Ermenistan, bu koridorun inşasına karışmasa da sonrasında bu terör oluşumlarının koridorun güvenli şekilde kullanılmasını imkansız hale getirebilir. Ticaretin ve sivil ulaşımın sağlandığı bir koridorda terör saldırıları elbette tedirginlik yaratacaktır. Yani batı ve İran, bölgeyi terör yuvasına dönüştürerek Zengezur koridorunu başlamadan bitirmeye çalışmaktadır. Başarılı olup olmayacaklarını zamanla göreceğiz. Ancak bildiğim tek bir şey var, Türkiye ve Azerbaycan henüz bu konuda hamle yapmadı. Zengezur koridoru oluşturulduktan sonra oradan geçen bir Türk konvoyuna yönelik bir terör saldırısının bedelini Ermenistan’a ve bu bölgeye giden emekli komutanlara ağır bir şekilde ödeteceğiz. Türkiye ile şaka olmayacağını öğrenmeleri gerekiyorsa, bu gerçeği öğreteceğiz.
Tekrar belirtmek gerekirse, bu bölgedeki hareketlilik Zengezur koridoru projesini olumsuz etkileyebilir, ancak Türkiye ve Azerbaycan henüz harekete geçmedi. Harekete geçtiklerinde kartlar yeniden karılacaktır.
Kalın sağlıcakla.
